Voedselbos Houtrak ligt in recreatiegebied Spaarnwoude en is vrij toegankelijk. Kom je eens een kijkje nemen en proeven?

Het bos is een initiatief van Staatsbosbeheer (SBB) en een buurtbewoner in samenwerking met Stichting Voedselbosbouw Nederland en Fekkes Landschap en wordt daarnaast gesponsord door Greenchoice.

Het voedselbos is een zogenaamd ‘romantisch’ voedselbos en is zo’n 6 ha groot. De bodem bestaat uit klei. Het is één van de grotere voedselbossen in Nederland en één waarbij recreatie en beleving voorop staan.
Het voedselbos is zodanig ontworpen dat er op diverse plekken wat te beleven valt.

In 2016 is dit initiatief gestart en een ontwerp gemaakt.

SBB heeft in 2017/18 de basisvoorzieningen aangelegd zoals de halfverharde paden en het grondverzet van de waterpartijen en het Oerij. En zij hebben deels beplanting aangebracht zoals zij dat altijd doen, machinaal. Experiment productie.

De rest van gebied zijn we handmatig aan het aanplanten in ongeveer 3 – 5 plantseizoenen (nov-maart) met vele vrijwilligers en een vaste kerngroep. In de winter 2020/21 is weinig aangeplant i.v.m. Corona en we helaas niet leuk samen bomen konden planten.

In toekomst zullen nog meer bomen en struiken die meer beschutting en/of schaduw nodig hebben geplant worden.
En zullen ook de kruidlaag en klimmers komen. Hiervoor is nu (2021) nog te veel gras, respectievelijk geen stam om in te klimmen. Als bomen groter worden komt er meer schaduw en verdwijnt het gras vanzelf en zullen hier meer boskruiden voor in de plaats komen en kan er bijgeplant worden met eetbare planten.


afbeelding ontwerp

Onderdelen Houtrak met kenmerkende soorten

Azië, o.a.:
Appel en peren cultivars, kiwibes, nashipeer, vlierkers, kweepeer Pijnboom, szechuanpeper (peperstruik)

Noord Amerika, o.a.:
Chinese Mahonia, Mahonia aquifolium, Magnolia kobus (aziatische magnolia), magnolia grandiflora (Amerikaanse magnolia), krentenboom, fluweelboom, tulpenboom,
Meidoornsoorten die grotere en lekkerder vruchten hebben dan de inheemse éénstijlige meidoorn, hier aangeplant als solitaire boom (inheemse meidoorns zitten in de prikkelhaag)
Sumakkruid (Amerikaanse en Aziatische variant) Sneeuwklokjesboom, Pecannoot, Slangenden (of apenboom)

Notenhorst, o.a.:
Rechts van de Berseau: Amerikaanse walnoten en tamme kastanjes
En onder de walnoten: pawpaw

Het Verborgen Bos, o.a.:
In winter 2018/19 en 2019/20 veel onderstammen geplant van verschillende prunussoorten.  Over 2- 3 jaar kan hierop geënt worden met mooie appel, peer en andere fruitsoorten. 

Elke soort heeft zo zijn specifieke voorkeur voor onderstam om goed fruit te produceren. Gelukkig weet Jelle hier veel van 🙂

Broek, o.a.:
lisdodde

Het Oerei:
Door de aardenwal ligt het in de luwte en planten we hier zone 9 soorten o.a.:
Amandel, abrikoos, moerbei (wit en rood: wit lekkerder maar minder winterhard, rood kwa smaak minder maar beter winterhard; hoop is dat er hybrides gaan ontstaan die beide goede karaktereigenschappen gaan herbergen. Dus: én winterhard, én lekker van smaak
Vijgen, bananen, ananasguave

Hogewoud, o.a.:
Veel bomen, veel snelgroeiende soorten zodat hier snel ook eetbare onderbeplanting kan komen zoals daslook, japans hoefblad, struisvaren, udo

Mangrove, o.a.:
Kurkhazelaar, appelbes, pimpernoot, wilgen
Iepen (fladderiep of steeliep, Ulmus Leavis) 

Seizoenslaantje:
De bomen omste beurt in bloei: Starten van oost naar west.
Hier komen soorten uit het hele voedselbos voor op volgorde van bloeitijd. Hoe leuk is dat!  

Idee van een voedselbos is dat er het hele jaar door (of in ieder geval groot deel van het jaar) geoogst kan worden. Dit betekent ook  dat er grote diversiteit in bloeitijd is. Dus een bloeiexplosie van bloesem in het voorjaar zoals bij de fruitboomgaarden in de Betuwe is hier niet echt aanwezig. Tuurlijk zijn er wel veel bomen in het voorjaar in bloei, maar gedurende het hele jaar staat er wel ergens iets in bloei, wat naderhand iets eetbaars oplevert. Dit is niet alleen goed voor de mens, maar ook fijn voor allerlei insecten en andere dieren. Bijen en hommels hebben zo grotere kans om te overleven omdat er bijna jaarrond voedsel te vinden is. 

Wijkers en blijvers
Er worden zowel ‘wijkers’ als ‘blijvers’ aangeplant.
Blijvers zijn de uiteindelijke soorten die blijven staan.

Wijkers worden, als ze groter worden, verwijderd. Ze worden aangeplant vanwege diverse functies:
* Het zijn snelgroeiende soorten die zorgen voor beschutting van andere bomen en struiken.
(o.a. windkering en lichtfiltering, waardoor minder verdamping en extreme weersomstandigheden van wind, zon, regen) .

* Bodemverbetering: door toevoeging biomassa (dood blad), doorworteling van de kleigrond.

*  Sommige soorten kunnen daarnaast ook een functie hebben om stikstof te binden, dus kunnen als natuurlijke bemester op te treden. Bijv. els.

Bij wijkers kan je denken aan soorten als wilg, els, populier.
Deze kom je verspreid door het bos tegen. En aan de zuidwestkant (overheersende windrichting in Nederland) vind je aan de buitenkant van het bos een windsingel van els.

–